
Tỉ giá: 1¥ = 3820
Email: sale@vietnamlogistics.comTrong lĩnh vực logistics, các mô hình từ 1PL, 2PL, 3PL, 4PL đến 5PL thể hiện những cấp độ khác nhau trong việc quản lý và vận hành chuỗi cung ứng. Hiểu rõ sự khác biệt giữa các mô hình này sẽ giúp doanh nghiệp tối ưu chi phí, nâng cao hiệu quả và gia tăng lợi thế cạnh tranh. Trong bài viết dưới đây, Vietnam Logistics sẽ cùng bạn khám phá chi tiết từng mô hình logistics.
PL là gì trong logistics?
Thuật ngữ PL là viết tắt của Party Logistics (dịch vụ logistics bên thứ ba), đề cập đến mức độ tham gia của bên thứ 3 trong quá trình tham gia vào việc vận chuyển, lưu kho, phân phối, quản lý và tối ưu dòng chảy hàng hóa. Số đứng trước chữ PL (1PL, 2PL, 3PL, 4PL, 5PL) cho biết ai đang giữ vai trò chính và mức độ dịch vụ logistics mà bên đó đảm nhận.
1PL (First Party Logistics - Logistics tự cấp)
1PL là hình thức mà chủ hàng tự mình quản lý toàn bộ hoạt động logistics, từ vận chuyển, kho bãi cho đến phân phối hàng hóa, không cần thuê bất kỳ bên trung gian nào.
Đặc điểm:
- Chủ hàng hoá tự đầu tư phương tiện vận tải, nguồn nhân lực và các thiết bị hỗ trợ khác để đáp ứng nhu cầu.
- Doanh nghiệp tự lên kế hoạch, tổ chức toàn bộ quá trình vận chuyển, lưu kho, phân phối…
- Không có sự tham gia của bên thứ ba.
Ví dụ: Doanh nghiệp sản xuất vải tự sở hữu xe tải, kho chứa và đội ngũ tài xế, trực tiếp giao hàng đến các đại lý phân phối. Công ty không thuê dịch vụ logistics bên ngoài mà tự lo từ A–Z.
2PL (Second Party Logistics - Dịch vụ logistics đơn lẻ)
2PL là cấp độ logistics mà doanh nghiệp thuê ngoài để họ đảm nhận một phần công việc trong chuỗi hoạt động logistics (ví dụ: chỉ vận tải, chỉ lưu kho…) thay vì tự làm tất cả như mô hình 1PL.
Đặc điểm:
- Chỉ cung cấp dịch vụ theo từng đầu việc cụ thể như vận chuyển đường bộ, đường biển, đường hàng không, hoặc dịch vụ lưu kho.
- Chỉ làm theo yêu cầu, không tham gia vào việc quản lý hay tối ưu hóa toàn bộ chuỗi logistics.
- Doanh nghiệp có thể ký hợp đồng ngắn hạn hay dài hạn tùy theo nhu cầu.
Ví dụ: Công ty sản xuất giày dép tại Việt Nam muốn xuất khẩu hàng sang châu Âu. Doanh nghiệp này tự lo thủ tục xuất khẩu nhưng thuê hãng tàu vận tải đường biển để chở hàng từ cảng Việt Nam đến cảng Hamburg (Đức).
3PL (Third Party Logistics - Dịch vụ logistics bên thứ ba trọn gói)
3PL là cấp độ logistics mà doanh nghiệp thuê một bên thứ ba để thực hiện toàn bộ hoặc phần lớn các hoạt động logistics, bao gồm vận chuyển, bốc dỡ hàng hóa, kê khai hải quan... Đây là hình thức rất phổ biến hiện nay, giúp doanh nghiệp giảm gánh nặng quản lý và có nhiều thời gian tập trung vào hoạt động sản xuất/kinh doanh cốt lõi. 3PL đặc biệt hữu ích trong thương mại quốc tế, nơi các thủ tục và quy trình logistics thường phức tạp và đòi hỏi nhiều kinh nghiệm chuyên môn, cũng như mạng lưới quan hệ với các hãng vận tải và đối tác liên quan.
Đặc điểm:
- Doanh nghiệp thuê một bên thứ ba chuyên nghiệp đảm nhận toàn bộ hoặc phần lớn hoạt động logistics.
- 3PL thường có hệ thống kho bãi, phương tiện vận tải, phần mềm quản lý và mạng lưới đối tác rộng khắp.
- Doanh nghiệp có thể tập trung vào sản xuất, kinh doanh cốt lõi thay vì phải tự thực hiện các hoạt động logistics.
- Đặc biệt hữu ích trong thương mại quốc tế khi có nhiều thủ tục và yêu cầu vận chuyển xuyên biên giới.
Ví dụ: Một công ty may mặc tại Việt Nam nhập khẩu quần áo từ Quảng Châu. Thay vì tự lo từng công đoạn, doanh nghiệp thuê công ty logistics 3PL đảm nhận từ việc lấy hàng tại kho, đóng gói, vận chuyển ra cảng, làm thủ tục hải quan, vận tải đường biển, thông quan và phân phối đến các kho của công ty.
4PL (Fourth Party Logistics - Quản lý & tối ưu logistics toàn diện)
4PL là cấp độ logistics cao hơn 3PL, trong đó nhà cung cấp dịch vụ đóng vai trò quản lý, điều phối và tối ưu toàn bộ chuỗi cung ứng. Thay vì trực tiếp thực hiện các hoạt động logistics, 4PL thường phối hợp và giám sát nhiều 3PL khác nhằm đảm bảo mọi mắt xích vận hành trơn tru, hiệu quả. Đồng thời, 4PL giúp doanh nghiệp tránh phụ thuộc vào một đơn vị duy nhất, hỗ trợ lựa chọn nhà cung ứng, thiết kế mạng lưới kho bãi, tổ chức phân phối theo từng thị trường, dự báo nhu cầu, tối ưu tồn kho và chi phí logistics dài hạn.
Đặc điểm:
- Đóng vai trò tư vấn chiến lược cho doanh nghiệp.
- Có thể điều phối nhiều 3PL và các đối tác khác, tránh để doanh nghiệp phụ thuộc vào một bên duy nhất.
- Hỗ trợ thiết kế mạng lưới kho bãi, vận tải, phân phối phù hợp từng thị trường.
- Ứng dụng công nghệ và dữ liệu để dự báo nhu cầu, giảm tồn kho và chi phí dài hạn.
Ví dụ: Một tập đoàn bán lẻ có hàng trăm cửa hàng toàn quốc thuê công ty 4PL quản lý logistics. 4PL thiết kế mạng lưới kho trung tâm Bắc – Trung – Nam và điều phối vận tải đa đối tác để tối ưu chi phí và khoảng cách vận chuyển.
5PL (Fifth Party Logistics - Hệ sinh thái logistics số)
5PL là mức độ cao nhất hiện nay, tích hợp logistics với thương mại điện tử và ứng dụng công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, dữ liệu lớn (Big Data), Internet of Things để tự động hóa toàn diện. Khác với 3PL và 4PL, 5PL không chỉ quản lý logistics cho một doanh nghiệp, mà còn xây dựng và vận hành cả hệ sinh thái logistics cho nhiều khách hàng cùng lúc, giúp tối ưu nguồn lực và chi phí trên quy mô lớn.
Đặc điểm:
- Tích hợp logistics với thương mại điện tử, xây dựng và vận hành hệ sinh thái logistics số toàn diện.
- Ứng dụng công nghệ tiên tiến (AI, blockchain, Big Data, IoT) để tự động hóa.
- Quản lý và tối ưu logistics không chỉ cho một doanh nghiệp mà cho nhiều bên cùng lúc giúp tối ưu nguồn lực và chi phí trên quy mô lớn.
Ví dụ: Cainiao là nền tảng logistics thuộc Alibaba Group sử dụng AI, Big Data, tự động hóa, để tối ưu hóa mọi khâu từ lưu kho, routing, đến giao hàng cuối cùng, đảm bảo giao hàng nhanh chóng.
Trong lĩnh vực logistics hiện nay, các doanh nghiệp có thể lựa chọn nhiều mô hình quản lý và khai thác khác nhau tùy theo quy mô, nhu cầu và chiến lược phát triển. Hiểu rõ sự khác biệt giữa các mô hình 1PL, 2PL, 3PL, 4PL và 5PL sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm chi phí, nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Vietnam Logistics tổng kết lại 5 mô hình logistics như sau:
1PL = Tự làm logistics bằng nguồn lực của mình
2PL = Thuê đơn vị dịch vụ khác hỗ trợ một khâu logistics nhất định
3PL = Thuê công ty logistics lo trọn gói
4PL = Quản lý và tối ưu logistics cho doanh nghiệp
5PL = Tạo hệ sinh thái logistics bằng công nghệ, phục vụ nhiều doanh nghiệp cùng lúc
Hy vọng những chia sẻ trên đây giúp bạn hiểu rõ hơn về các mô hình logistics và áp dụng hiệu quả trong công việc. Nếu bạn cần dịch vụ nhập hàng Trung Quốc trọn gói, hãy liên hệ ngay tại đây để được tư vấn chi tiết và hỗ trợ A–Z: từ tìm nguồn cung, đàm phán giá, thông quan đến vận chuyển hàng hóa an toàn, nhanh chóng và tiết kiệm!
Thông tin liên hệ
Email: vietnamlogistics.com.vn@gmail.com
Hotline: 0983.339.646
Facebook: Vietnam Logistics
Zalo OA: Vietnam Logistics - Nhập hàng Trung Quốc
Địa chỉ VPGD: 86 Nguyễn Ngọc Nại, P. Phương Liệt, TP. Hà Nội